ÇOCUĞUN BAŞARISINDA AİLENİN ROLÜ

Her anne baba çocuğunun sağlıklı büyümesini, mutlu olmasını ve başarılı olup kendini gerçekleştirmesini amaçlar. Ebeveynler bu amaçla ne yapabileceklerini düşünüp planlayıp uygulamaya koymaya çalılşırlar.  Çocukların başarılı olması için tek doğru ortak yol yoktur. Bu nedenle çocuğumuzu içinde bulunduğu durumu göz önüne alarak onun başarı yolunda nelere takıldığını , neyi atladığını yakından izlememiz ebeveyn olarak üstümüze düşen görevler arasındadır.

                        İyi bir çocuk yetiştirmek için istekli ve sabırlı olmanın yanı sıra bilgilenmek önemlidir. Çocukların her gelişim döneminde bilişsel, sosyal, fiziksel vb her yönden gelişimini bilmek çocuğa nasıl davranacağımız konusunda işimizi kolaylaştırır.

                        Bir çin atasözünde: "çocuğun eğitiminin doğumdan 20 yıl önce başlar" denir. Bununla çocuk eğitiminden önce anne-baba eğitiminin gerekliliği anlatılmak istenmektedir. Bu nedenle çocuk gelişimiyle ilgili kitaplar okumanız eğitimlere katılıp kendinizi geliştirmeniz son derece önemlidir.

Çocukların bazı yaşlarda kazandıkları kritik gelişim özellikleri vardır:

0-1,5 yaş arası temelgüven

1,5-3 yaş arası özerklik

3-6 yaş arası girişkenlik

6-12yaş çalışkanlık

6-12 YAŞ ÇALIŞKANLIK

•      İlkokul döneminde , derslerinde yada sosyal ilişkilerinde başarılı olma çocuğun kendisine güvenmesi açısından son derece önemlidir. Öğretmeni, arkadaşları ve anne babası tarafından takdir edilmek ve kabul görmek onu çalışmaya , başarılı olmaya güdüler.

•      Çocuğa ev içinde uygun sorumluluklar vermek çocuğu geliştirir. Örneğin oyuncaklarını toplamak, sofraya yardım etmek, bakkaldan ekmek almak bunlardan bazıları olabilir.çocuktan kardeşine bakması, yemeği karıştırması gibi zor ve tehlikeli görevler verilmemelidir.

ÇOCUĞUN DERS ÇALIŞMA ORTAMI

Anne ve babalar çocuklarının odalarını genellikle kendi zevklerine göre düzenlemektedirler. Aslında çocukların odalarını kendi zevklerine göre düzenlemeleri gerekmektedir. Bu şekilde çocuğun kendi odasını yani, ders çalışma ortamını sevmesi sağlanmaktadır.

Ders çalışma ortamı içerisinde elektronik cihazların mümkün mertebede bulunmaması gerekmektedir. Bilgisayar, televizyon ya da oyun konsolu gibi çocukların ilgisini çeken cihazlar, derse odaklanmayı da daha zor bir hale getirecektir.

·         Odada kullanılan renk tonlarının açık mavi ve açık yeşil gibi açık tonlarda olması daha iyi olmaktadır. Çok koyu renkler çocuğu karamsarlık içine sokmaktadır.

·         Odada dikkat dağıtacak eşyalar bulunmamalıdır

·         Çalışma ortamına mutlaka bir masa konulmalıdır. Bu masada çocuk sadece ders çalışmalıdır. Ders çalışma masası pencere kenarında olmalıdır. Ders çalışma masası her zaman toplu ve düzenli olmalıdır.

·         Çalışma odası ve çalışma masası yeterince ışık almalıdır. Çalışma masası üzerinde mutlaka bir masa lambası olmalıdır.

·         Çalışma ortamı mutlaka sessiz olmalıdır. Havalandırması iyi yapılmış bir oda, ders çalışma verimini artıracaktır. Odanın ısısı ne çok soğuk ne de çok sıcak olmamalıdır.

ÇOCUĞUN MOTİVASYON AŞAMALARI

1.      Aşama hedef belirleme:7-10yaş arasındaki çocuklar ileriyi görmekte zorlandıkları için neye karar vereceklerini çoğu zaman bilmezler bu durumda anne babalar seçenekler sunup yardımcı olmalıdırlar.            Belirlenecek amaçların çocuğun yaşına ve yeteneklerine uygun olması önemlidir.

2.      Aşama yapılacakları planlamak: Nelerin nasıl yapılacağı konuşulup belirlenmelidir.

3.      Aşama: uygulama, planlananların küçük adımlarla yapılması önemlidir. Çocuktan birden aşırı ders çalışması beklenemez.

4.      Aşama: başarıya değerlendirip dönüt verme, İlkokul döneminde sözel dönütler yerine çocuğa artı, pul, puan verip bunlar belli bir sayıya gelince ödül verme daha etkilidir.

ÇOCUĞU TAKDİR ETME

·         Ebeveynler çocuklarının başarılarını övüp özgüven kazanmalarını sağlamalıdır.

·         Övme davranış değişikliği sağlar, ceza sadece bastırır.

·         Çocuğu överken çalışma sürecini ve gayretini övün.

·         Çocuğun kendisini değil yaptığı işi övmeye özen gösterin.

Çocuğu takdir etme, ödüllendirme iki kategoridir.

1.      Çocuğun özbenliğine yönelik ödüllendirme: övülme, sevilme, takdir edilme vb

2.      Maddi ödüllendirme: istediği oyuncağı alma, arkadaşlarıyla oyun oynamasına izin verme vb.

 Çocuk istenilen davranışların kendi iyiliği için olduğuna inanıp bunları yerine getirdiğinde takdir edilirse bunu bir iç disiplin haline getirir ve maddi ödüllere gereksinim duymaz.

ÇOCUĞA OLUMLU MODEL OLMA

Anne babalar  çocukların çalışmasını, başarılı olmasını istiyorsa davranışlarıyla model olmak zorundadırlar. Bir ebeveyn çocuktan ders çalışmasını iteyip kendisi akıllı telefonla oynuyorsa veya televizyon izliyorsa çocuğa bu tür şeylerin daha eğlenceli ve istenir olduğu mesajı vermektedir. Ders çalışma süresince çocukların yanında kitap okuma, çocuğa takıldığı noktalarda yardımcı olma çocuğun ders çalışmaya güdülenmesini sağlayacaktır